Netcongestie maakt het voor veel ondernemers op bedrijventerreinen moeilijker te elektrificeren en laadinfrastructuur aan te leggen: verzwaring van hun aansluiting komt op de wachtlijst en kan pas plaatsvinden als de capaciteit elektriciteitsnet uitgebreid. Je kunt als gemeente verschillende dingen doen om ondernemers te helpen om toch te verduurzamen, ondanks beperkte netcapaciteit.
Kleinere ondernemers met een voertuig of enkele voertuigen kunnen binnen de huidige aansluiting of met een verzwaring naar 3x80A (grootste kleinverbruikaansluiting) nog laden. Dit vereist wel dat ze slimmer moeten omgaan met hun energiehuishouding. Slim laden en peak-shaving zijn no-regret maatregelen en dat blijft voor een groot deel van de logistieke sector nodig om hun vloot te kunnen elektrificeren.
Voor de grotere aansluitingen zijn er meer mogelijkheden om laden bij beperkte netcapaciteit toch mogelijk te maken: zogenaamde mitigerende maatregelen. Je helpt bedrijven door hen op deze mogelijkheden te wijzen en mitigerende maatregelen onderdeel te maken van eventuele adviezen of begeleiding in je bedrijventerreinenaanpak.
Het is aan te raden om als gemeente op zijn minst op te hoogte te zijn van de verschillende maatregelen die er mogelijk zijn en dit te delen met collega’s die direct contact onderhouden.
De belangrijkste mitigerende maatregelen voor het laden bij beperkte netcapaciteit zijn:
- Slim laden
- Inzet van een mobiele of stationaire batterij
- Ongegarandeerde aansluitingen
- Collectieve laadpleinen
- Energyhubs
Wil je hier meer over weten? Lees dan deze Handreiking Mitigerende maatregelen voor (logistiek) ondernemers. Zie ook de praktijkcases voor voorbeelden van ondernemers die (een combinatie van) de mitigerende maatregelen hebben toegepast.
Voor logistiek ondernemers zijn vooral de organisatie van collectieve laadpleinen en energyhubs een complexe aangelegenheid. Dit zijn vaak lange processen, waarbij ondernemers afspraken met elkaar moeten maken over het gedeeld gebruik van stroom of laadinfrastructuur. Zie ook het Stappenplan Energiehubs om hier meer beeld bij te krijgen. Wanneer je als gemeente de ambitie hebt om dit te realiseren, is het goed om een faciliterende rol te spelen in het proces. Dat kan bijvoorbeeld door samen met de betrokken ondernemers een procesmanager te co-financieren.
Een meer laagdrempelige vorm is het zogenaamde ‘laden bij de buren’, waar twee naast elkaar gelegen bedrijven gebruikmaken van elkaars netaansluiting. Ook hier zijn mogelijkheden voor ondernemers, en is uitgezocht waar zij op moeten letten.
Zoals praktijkervaringen met mitigerende maatregelen ook uitwijzen, is de verwachting dat van de verschillende alternatieve contractvormen vooral het tijdsblok-gebonden contract de logistieke sector veel mogelijkheden kan geven om ondanks netcongestie te elektrificeren. Hiermee krijgen partijen de mogelijkheid om meer stroom te gebruiken in tijdsblokken waarop het energienet nog ruimte heeft. Veelal is dat in de nacht, precies de tijd dat veel logistieke bedrijven de voertuigen op depot hebben staan. De verwachting is dat deze contractvorm in Q2 van 2025 als standaardproduct beschikbaar komt bij de verschillende netbeheerders. Als gemeente kun je ondernemers wijzen op deze (toekomstige) mogelijkheid.
Tot slot kun je inventariseren en verkennen in hoeverre je gemeentelijke netaansluitingen met overcapaciteit kunt en wilt inzetten om bijvoorbeeld extra laadpalen op bedrijventerreinen te realiseren. Stem dit af met je collega’s die over gemeentelijk vastgoed gaan en overleg met je netbeheerder of het de beste strategie is om dit vermogen voor bedrijven in te zetten.
Voordat je als gemeente kiest om bepaalde activiteiten wel of niet te doen, is het goed om bij de NAL-regio of provincie te inventariseren welke ondersteuning zij kunnen bieden. De meeste NAL-regio’s hebben een aanpak voor bedrijven en bedrijventerreinen (inclusief netcongestie), die je wellicht ook in jouw gemeente kunt inzetten.