Slim laden
Slim laden – ook wel ‘smart charging’ genoemd – is een sturingssignaal dat aangeeft wanneer en met welke snelheid een elektrische auto het meest efficiënt wordt geladen. Je plugt de auto dus gewoon in, maar deze gaat niet altijd meteen en maximaal laden. Slimme technieken zorgen ervoor dat deze op optimale tijdstippen en met optimale snelheid laadt. Bijvoorbeeld op basis van beschikbaarheid van duurzame stroom uit zon en wind of alleen laden tijdens daluren.
Waarom slim laden?
De vraag naar elektriciteit neemt steeds meer toe. Daar draagt ook de groei van het aantal elektrische auto’s aan bij. Tegelijkertijd groeit het aantal duurzame stroomopwekinstallaties, zoals zonnevelden en windmolens. Met slim landen kun je hierop inspelen. Met slimme technieken worden elektrische auto’s bijvoorbeeld sneller opgeladen op momenten dat het aanbod van groene stroom het grootst is. Er kan ook sprake zijn van een overcapaciteit aan groene stroom, bijvoorbeeld bij veel wind of zon en weinig laadbehoefte. Met V2G kan die overcapaciteit worden opgeslagen in de accu’s van elektrische auto’s en worden teruggeleverd aan het net op momenten dat de vraag naar elektriciteit groot is.
Een andere vorm van slim laden is ‘load balancing’. Op een slim laadplein wordt het meeste vermogen ingezet voor het voertuig dat dit het hardst nodig heeft. Hierdoor wordt geen beroep gedaan op het maximale vermogen van het laadplein en wordt onnodige piekbelasting voorkomen.
Je kunt als gebruiker wel altijd zelf bepalen wanneer je auto opgeladen moet zijn, dus je komt nooit voor verrassingen te staan.
Slim laden op een laadplein
Slimme laadpleinen maken het eenvoudiger om innovatie te stimuleren. Door hun schaalgrootte lenen laadpleinen zich eenvoudiger voor het combineren van technieken. Denk bijvoorbeeld aan de koppeling van een laadplein aan een zonnedak met batterij of het energiesysteem van een gebouw. Met slimme laadoplossingen kun je op een laadplein de laadsnelheid van de aangesloten laadpalen reguleren. Door met het vermogen op een plein te balanceren, kan een kleinere netaansluiting volstaan en kun je ook beter inspelen op de behoefte van de gebruiker (bijvoorbeeld sneller laden bij kort parkeren).
Ook kun je op laadpleinen AC en DC naast elkaar aanbieden. AC-laden is de standaard voor openbaar laden, maar met de toevoeging van DC-laden wordt het laadplein ook interessant voor EV-rijders die gebruik willen maken van snelladen of V2G.
V2G
Vehicle to Grid (V2G) houdt in dat de batterij van een auto (groene) stroom opslaat en deze stroom op een later moment via de laadpaal teruglevert aan het net of bijvoorbeeld aan een huis. Hiermee kun je op momenten dat de vraag naar elektriciteit groot is, de anders ongebruikte stroom die opgeslagen is in de auto toch nog gebruiken. Vervolgens kan de auto op dalmomenten, bijvoorbeeld ’s nachts, weer opgeladen worden
Ook kan de V2G-techniek als buffermechanisme dienen om (lokaal) te veel duurzaam opgewekte energie op te slaan in een elektrische auto en terug te leveren op momenten dat de vraag naar (duurzame) energie er wél is.
Testfase
V2G is nog volop in ontwikkeling. Er zijn op dit moment nog niet veel auto’s die stroom kunnen terugleveren aan het net, maar diverse fabrikanten zijn ermee bezig. Ook is er extra aandacht voor het ontwikkelen van een aantrekkelijke propositie voor de elektrische rijders, zodat zij dit zelf graag willen doen. We onderzoeken bijvoorbeeld de mogelijkheid om korting op de laadprijs te verstrekken of een vergoeding te geven bij teruglevering van stroom.
Vormen van V2G
De laadpaal moet geschikt zijn voor V2G. Dit kan op twee manieren: met DC-laadpalen en AC-laadpalen. DC staat voor Direct Current, oftewel gelijkstroom. AC staat voor Alternating Current, oftewel wisselstroom. De laadpalen die op straat staan, zijn in het algemeen AC en de snelladers langs de snelweg DC.
Hardware
De hardware van AC V2G-ready laadinfrastructuur is niet veel duurder dan van DC V2G. DC-laders zijn vaak duurder maar hebben ook een hoger vermogen. Ook wat betreft het energiebeheer liggen er nieuwe kansen voor businessmodellen. Het toepassen van V2G zal leiden tot meer flexibele tarieven.
Veel autofabrikanten zijn bezig om voertuigen geschikt te maken voor V2G. Een aantal auto’s dat op de markt is, zoals de Nissan Leaf, kan op daarvoor geschikte DC-palen stroom terug leveren aan het net. Renault is in samenwerking met o.a. WeDriveSolar en ElaadNL bezig met de ontwikkeling van ZOE’s die via speciale AC-laadpalen ook stroom terug kunnen leveren aan het net. Ook andere autofabrikanten tonen inmiddels interesse in deze variant.
Software
Naast de hardware is ook de software van belang.Als het gaat om het opslaan en terug leveren van groene stroom aan het net is de software nog niet uitontwikkeld en gestandaardiseerd. Het testen van de veilige werking van het systeem en of de registratie en verwerking van teruggeleverde energie goed gaat – zowel in het laadpunt als in de backoffice – is belangrijk. Kan de toegepaste software worden geïntegreerd in de achterliggende infrastructuur en systemen?
Wet- en regelgeving
Het is wettelijk toegestaan om stroom terug te leveren aan het net. Dit gebeurt nu ook al met zonnepanelen. Toch zijn er mogelijk aanpassingen nodig in de wet- en regelgeving. Dit omdat er bij V2G sprake is van dubbele energiebelasting als dit via publieke laadpalen gebeurt: bij het laden van de elektrische auto en het opnieuw laden na teruglevering aan het net. Is het noodzakelijk en mogelijk daar iets aan te veranderen?
Rol gemeenten
Het rapport V2X als verdienmodel laat zien waar volgens de marktpartijen en gemeenten kansen en barrières liggen voor de doorontwikkeling van zowel de techniek als de verdienmodellen rondom V2G laden. De aanbevelingen in het rapport schetsen de rol van gemeenten om V2G-verdienmodellen verder uit te rollen.
