Is het mogelijk om binnen twee maanden na gunning van de opdracht een slim laadplein met maar liefst 40 laadplekken in gebruik te nemen? Het was Total Nederland bijna gelukt in Zeist. Met de eindstreep in zicht kwam er toch nog een onvoorziene kink in de (laad)kabel.
Ondanks ruime ervaring met de aanleg van laadpalen en –pleinen vormde het slimme laadplein in Zeist een behoorlijke uitdaging voor Total Nederland. Dat zat ‘m voornamelijk in de omvang en de tijdsdruk die met het project was gemoeid. “Bij mijn weten is dit het grootste publieke laadplein in Nederland”, zegt Ralph Houten van Total Nederland. “Het was voor ons de eerste keer dat we een publiek laadplein van deze omvang konden aanleggen in opdracht van een gemeente. We zijn erg blij met deze kans. Ons voordeel is dat we het concept voor de hardware hebben liggen. We doen dit samen met onze leveranciers met wie we een nauwe samenwerking hebben.”
Minder kabels
Desondanks leek de planning van de gemeente Zeist erg ambitieus. Op 8 oktober 2020 werd de opdracht ondertekend, in december 2020 moest het nieuwe laadplein operationeel zijn. Onder die tijdsdruk, en vanuit het oogpunt van kostenbesparing, paste de CPO een alternatieve aanlegstrategie toe. Houten: “Normaal gesproken trek je vanuit de verdeelkast een kabel naar elke laadpaal. Dat betekende in dit geval dat we twintig aparte elektriciteitsgroepen zouden moeten aanbrengen van 25 ampère. Wij hebben echter gekozen voor twee groepen van 125 ampère. Vanuit de verdeelkast lopen slechts twee kabels waaraan ieder tien laadpalen zijn gekoppeld. De zekering zit in iedere laadpaal zelf. Daarmee hebben we de realisatietijd verkort én kosten voor twintig aparte groepen en ongeveer 600 meter kabel uitgespaard. Hoewel deze oplossing niet overal toepasbaar is, zouden we dit in de toekomst vaker kunnen overwegen.”
BUS-melding
“Ik moet zeggen dat ik versteld sta hoe makkelijk alles is verlopen”, blikt Houten terug op de realisatie van het plein. Tegenslag was er overigens wel degelijk: vlak voor de graafwerkzaamheden bleek dat de bodem was vervuild. Een BUS-melding (Besluit Uniforme Sanering) was noodzakelijk. “We hebben geluk gehad dat we via onze connecties bij de juiste persoon uitkwamen, die ook met de melding van Stedin bezig was. Hierdoor werd onze melding binnen drie dagen geregeld. Dit had anders tussen de vijf en vijftien weken kunnen duren. Daar hebben we heel hard aan moeten trekken, want zonder BUS-melding mochten we niet verder werken. Nu zat het enorm mee, maar mogelijke bodemverontreiniging is iets waar we voortaan beter rekening mee moeten houden in het voortraject.”
Probleem voor netbeheerder
Met het nemen van deze onverwachte horde, leek de deadline van december te worden gehaald. Dat was echter gerekend buiten een probleem waar netbeheerder Stedin tegenaan liep. “Het transformatorhuis voor de aansluiting bleek gevestigd in een monumentaal pand naast Slot Zeist met een gracht eromheen”, vertelt Houten. “Het heeft veel tijd gekost om de benodigde vergunningen te verkrijgen om de gracht te dempen en een gat in de muur van het pand te maken om de benodigde kabels aan te leggen. De les die je hieruit kunt trekken is dat je altijd in een vroegtijdig stadium om de tafel moet met de netbeheerder. Normaal gesproken doen wij dat ook, maar in dit geval waren er al besluiten genomen voordat wij de opdracht kregen.”
Load balancing
Vanwege de vertraging is het laadplein sinds begin maart operationeel. Net als bij veel andere projecten binnen NKL’s Proeftuin Slimme Laadpleinen wordt er op deze locatie getest met de V2G-techniek, waarbij stroom vanuit de batterij van een elektrische auto kan worden teruggeleverd aan het net. Er wordt ook gebruikgemaakt van load balancing. “We hebben op dit plein weliswaar veertig laadplekken gerealiseerd, maar er is slechts netcapaciteit beschikbaar om twintig elektrische voertuigen tegelijkertijd op te laden”, verklaart Houten. “Met behulp van load balancing wordt de laadsessie van het meest volgeladen voertuig afgebroken ten gunste van auto nummer 21. En zo verder bij elk nieuw voertuig dat wordt aangesloten.”
Het nieuwe laadplein is onderdeel van groot parkeerterrein dichtbij het centrum van Zeist, een van de weinig locaties in de omgeving waar nog gratis kan worden geparkeerd. Om weerstand tegen de EV-plekken te voorkomen, zijn deze – op twee bestaande plekken na – nog niet specifiek aangemerkt voor alleen EV-rijders. Houten: “Er is voor gekozen om eerst eens te bekijken wat er op het parkeerterrein gaat gebeuren. Pas als EV-rijders er steeds er tegen aanlopen dat de laadplekken worden bezet door voertuigen met fossiele brandstoffen, gaan we meer en meer plekken specifiek toewijzen voor het opladen van elektrische voertuigen. Het grappige is dat sinds de laadpalen zijn geplaatst en nog niet eens in gebruik waren, de plekken al automatisch leeg bleven.”
Meekijken
“Dit is een zeer mooi en geslaagd project voor ons als Total Nederland, waar we naar de toekomst toe wederom veel van geleerd hebben en in de komende jaren nog veel van gaan leren”, besluit Houten. “Er wordt ervaring opgedaan met V2G, load balancing en het al dan niet afkruisen van parkeerplekken voor EV-rijders. We bekijken nog of we in een later stadium kunnen variëren in de laadsnelheden van de palen – minder belasting van het net tijdens piekuren – en of aan verschillende laadsnelheden ook verschillende laadtarieven worden gekoppeld. Veel partijen, zoals ElaadNL en onze hardware leverancier, kijken mee wat er op dit plein gebeurt.”
