Terugblik geslaagde Future of Charging

Op 14 oktober vond het symposium Future of Charging in World Trade Center Rotterdam (WTC) plaats op initiatief van NKL met als centraal thema ‘Op weg naar zero emissie stadslogistiek’. De vijfde editie van #FOC2021 zat vol met keynote presentaties en powersessies rondom dit onderwerp. De dag werd mede mogelijk gemaakt door partners gemeente Rotterdam, Dinalog, Topsector logistiek, TKI Urban Energy en Rabobank.

Op het kennisplein stonden o.a. RVO, Leap24, ABB, Zero emission services, Jolt, Heliox, Orange gas en Openremote. Dagvoorzitter Marieke Donkervoort, strateeg in de energietransitie, trapte het symposium af met een welkom aan ruim 160 deelnemers, bestaande uit marktpartijen, kennisinstellingen en overheden. Daarna volgden een aantal keynotes over de ontwikkeling van zero emissie stadslogistiek en de uitdagingen die hierbij komen kijken. Hieruit kwam de nadruk op de snel naderende deadline van 2025. Effectief hebben we nog maar drie jaar de tijd om dertig emissieloze grote steden te realiseren. 

De keynotes van Elisabeth Post van Transport Logistiek Nederland TLN en Lucas Willems van DAF bevatten praktijkvoorbeelden die een breed beeld schetsten van de mogelijkheden en de moeilijkheden op weg naar zero emissie stadslogistiek. Alannah van ’t Hoenderdaal van Albert Heijn deelde interessante ervaringen bij het realiseren van laadinfrastructuur voor elektrisch aangedreven logistiek. In 2025 verwacht Albert Heijn 75 winkels zero-emissie te bevoorraden en door te groeien naar meer dan 100 ZE-vestigingen in 2030. Om dit te realiseren werkt Albert Heijn nu aan nieuwe systemen en hightech ‘off-grid’ oplossingen. Of Albert Heijn de eigen ZE-doelstellingen kan realiseren? Ja, maar of dit volledig kan voor alle locaties per 2030 is nog maar de vraag. De oproep van Albert Heijn is een call for action waarbij samenwerking met bijvoorbeeld de netbeheerders en overheden hard nodig zijn. 

Urgentie van samenwerken
De boodschap van Van ‘t Hoenderdaal resoneerde ook bij de aanwezige bezoekers. Men gaf aan te hopen dat de oproep van Albert Heijn door de juiste partijen gehoord wordt. De urgentie van samenwerken om de doelstellingen voor 2025 en 2030 te halen, was na het plenaire programma sterk aanwezig. Het is heel belangrijk dat er meer samenwerkingen gaan komen tussen bijvoorbeeld gemeentes en netbeheerders. Wie neemt er nu de lead?, zo klonk het. Op elkaar blijven wachten wordt een probleem. Ondanks de vele informatie heerste er ook nog veel onduidelijkheid, onder andere over het verder vormgeven van doelstellingen. Er is behoefte aan handreikingen op nationaal niveau. Er werd aangegeven dat gemeentes te verschillend zijn en dat het te ingewikkeld is om dit decentraal te beleggen.

Marieke Donkervoort (dagvoorzitter): ‘Als er in Nederland een gat in de weg zit, ontstaat er een file. Als er in India een gat in de weg zit, dan vinden ze een manier eromheen.’

De Kennis- en actie-agenda Logistiek
Om goed voorbereid te zijn op de verwachte groei van elektrische bestel- en vrachtvoertuigen is het van belang tijdig te starten met het scheppen van de juiste randvoorwaarden en passende logistieke laadinfrastructuur. Hiertoe presenteerde Robert van den Hoed, voorzitter van de NAL-werkgroep Logistiek, de Kennis- en actie-agenda Logistiek. Deze agenda benoemt acties die voor die laadinfrastructuur moeten zorgen, zoals het opstellen van prognoses van laadvraag op bedrijventerreinen en het realiseren van een basisnetwerk van publiek toegankelijke laadpunten voor vrachtverkeer. 

Robert van den Hoed (voorzitter van de NAL-werkgroep Logistiek): ‘Met de kennis- en actie-agenda ondersteunen we gemeenten, regio’s, bedrijven en netbeheerders om tijdig logistieke laadinfrastructuur te kunnen ontwikkelen.’

Laadlocaties voor wagenparken
Tijdens de eerste rondes powersessies konden bezoekers concrete vragen stellen en meer leren over het opladen, de netimpact en de technologische uitdagingen. Bij de powersessie van Nazir Refa, Jan van Rookhuyzen (ElaadNL) en Andrew Rutgers (ChargeSim) werden de verwachte impact van elektrische logistiek op het net en de mogelijkheden van slim laden besproken. Hierin kwam naar voren dat beleids- en marktontwikkelingen nodig zijn om de mogelijkheden zoals laadlocaties en ontwikkelingen van wagenparken te realiseren. Het verzwaren van het elektriciteitsnet is daarbij op veel plaatsen ook nodig. Een basisnetwerk voor snelladen wordt nu al mogelijk gemaakt door bedrijven. “We moeten af van kijken op bedrijfsniveau en nadenken over wat er voor het hele bedrijventerrein nodig is.”

Daarna volgde een keynote van Marie-Jose Baartmans van BREYTNER Zero Emission Transport. Baartmans besprak de huidige ontwikkelingen rondom elektrische trucs en kraanwagens én de moeilijkheden waar bedrijven als BREYTNER tegenaan lopen bij de implementatie van ZE, zoals laadpalen die niet in werking zijn of laadplekken die enkel zijn ingericht voor personenauto’s. Wel zijn er al nieuwe soorten laadmogelijkheden gerealiseerd die goed werken voor logistiek: bijvoorbeeld een laadpaal waar trucs kunnen opladen en tegelijkertijd ook hun vracht kunnen lossen.

Marie-Jose Baartmans (BREYTNER): ‘De transitie naar elektrisch rijden is groter dan het Deltaplan. Dit zijn investeringen die je niet alleen aan transport en logistiek kan overlaten. Dit zijn maatschappelijke investeringen.’

LoLa moet er komen
In de tweede ronde powersessies was aandacht voor de kansen en uitdagingen voor logistiek laden, het basisnetwerk en technologische laadoplossingen in de praktijk. Bij de powersessie van Harm-Jan Idema, Nora Prins (APPM), Sacha Scheffer (Rijkswaterstaat) en Joost Roeterdink (provincie Gelderland & Clean Energy Hubs) ging het over het basisnetwerk van laadpalen voor transport. Hoe en met wie realiseren we dit? Zonder laders geen voortuigen, maar de doorlooptijden om iets te realiseren zijn lang (doorgaans zo’n tien jaar). APPM is in opdracht van Enpuls en ElaadNL bezig met het schetsen van een basisnetwerk Logistiek Laden, genaamd LoLa. Over één punt was iedereen het eens: het basisnetwerk LoLa moet er komen.

Tijdens de laatste ronde powersessies werd bij de sessie ‘Opladen en netimpact’ met sprekers Bert van Mourik (Natuur en Milieu), Joris Knigge (Antea) en Jan Frederiks (Essent) verkend hoe het integreren van de laadvraag op distributiecentra met uitdagingen op bedrijventerreinen toch mogelijk is. De verkenning van vraag en aanbod is nodig om ook gesteld te staan voor de netimpact die dit met zich meebrengt: op veel bedrijventerreinen zal het net verzwaard moeten worden. Samenwerkingen met andere partijen op het bedrijventerrein zijn vaak niet de oplossingen, omdat hier juridische haken en ogen aan zitten. Alleen grote ondernemers zetten stappen. Essent is momenteel bezig CLIC te realiseren: een volledig operationele stadslogistieke hub, een innovatiecentrum en een complete campus in één. CLIC wordt een van de grootste laadplatforms van Nederland.

Lef en omdenken
Op de vraag wat bezoekers uit de dag gehaald hadden, kwam onder andere het antwoord: “Veel ruimte voor discussie, de urgentie van samenwerkingen en het eerste duwtje in de rug in het bewegen naar zero emissie stadslogistiek.” Bezoekers spraken ook over het belang van een uitgestippelde routekaart die de realisatie van de doelstellingen 2025 en 2030 makkelijker kan maken. Daarnaast werden lef en omdenken ook ruimschoots genoemd als typerend voor de energiesector.

Het symposium werd afgesloten door NKL-voorzitter Nancy Kabalt-Groot. Zij vatte met de vier trackvoorzitters Herman Wagter (gedrag), Bertien Oude Groote Beverborg (beleid), Rob Aarse (technologie) en Walther Ploos van Amstel (netimpact) de dag samen. Conclusie: leiderschap en eigen initiatief zijn belangrijk én nodig, alsook de samenwerkingen tussen de verschillende marktpartijen, kennisinstellingen, overheden
en netbeheerders. Er zijn momenteel gelukkig wel veel ontwikkelingen in omloop, zoals nieuwe laadpalen, slim laden, elektrisch aangedreven trucs en gehele laadplatforms waar elektrische trucs zonder hinder kunnen laden.

Nancy Kabalt (NKL-voorzitter): ‘We zullen creatief moeten omgaan met de mogelijkheden die de netbeheerder nu biedt, en vooral samen moeten kijken naar wat wel mogeljik is.’

Eén ding is zeker: de toekomst is elektrisch. 

 Fotografie: Astrolads