“Zoek elkaar op.” Dat was een veelgehoorde oproep tijdens de NKL Kennisshow van 8 februari 2022. Samen met verschillende sprekers ging NKL in op de stand van zaken van de laadinfrastructuur in Nederland. Verdeeld over drie thema’s: de (internationale) marktontwikkelingen, personenvervoer en logistiek laden.
Zijn er genoeg laadpunten? Met die vraag startte NKL-directeur Roland Ferwerda de kennisshow. Kijkend naar het aantal stekkerauto’s per laadpunt (1,2) “doen we het zo slecht nog niet” (bron: NAL-cijfers). Ferwerda wees daarnaast op twee onderzoeken: het Nationaal Laadonderzoek dat laat zien dat de EV-rijder tevreden is over de laadinfrastructuur. Ook ANWB-onderzoek naar redenen om wel of niet een elektrische auto te kopen toont dat laadinfrastructuur niet langer het grootste aandachtspunt is.
Data is het nieuwe goud
Slimmer laden wordt cruciaal om de piekbelasting te voorkomen, zei Roland Ferwerda over innovaties en verdienmodellen. Hij noemde in die context de gouden lessen uit de Proeftuin Slimmer Laden. Het centraal stellen van de klant (de EV-rijder) wordt ook steeds belangrijker. Data is daarbij het nieuwe spreekwoordelijke goud. Dit vergt investeringen in de kwaliteit en beschikbaarheid van data.
Ook de Europese ontwikkelingen passeerden de revue, zoals vervanging van de huidige richtlijn (AFID) door echte wetgeving (AFIR). Arne Richters (Allego) gaf aan hier erg blij mee te zijn. De Nederlandse aanpak, die zich voornamelijk richt op creëren van een open markt voor laaddiensten, is volgens hem enorm geholpen door deze nieuwe EU-wetgeving. Het is een uitgelezen kans voor veel Nederlandse bedrijven om echt op te schalen.
Voor de vraag uit plaatsen
De uitrol van laadinfrastructuur voor personenvervoer, hoe staat het daarmee? NKL-projectleider Robbie Blok vertelde dat voor de circa 2 miljoen elektrische voertuigen in 2030 circa 1,7 miljoen laadpunten nodig zijn, waarvan 400.000 op publieke locaties.
Suzanne Riezebos (regio Gelderland Overijssel) deelde haar ervaringen over de nieuwe concessie voor het plaatsen van laadpalen, die nu in de voorlopige gunning zit. Het moet sneller, constateerde ze. Verschillende manieren om gemeenten daarbij te ondersteunen zijn in de concessie meegenomen. Zoals het voor de vraag uit plaatsen en het verplicht werken met plankaarten.
Rob Cillessen (ElaadNL) vertelde dat hij blij was dat in deze concessie ook samenwerking is gezocht met de netbeheerders en deed de oproep om dit vaker te doen. Verder wees hij op de Versnellingsgids met aanbevelingen voor alle stakeholders om sneller op te schalen.
Samen keuzes maken
Hoe haalbaar zijn nu die 400.000 publieke laadpunten? Dat moet gaan blijken, gaf Suzanne Riezebos aan. Wat haar betreft gaat de focus ook wat minder naar de aantallen en meer naar ervoor zorgen dat het werkproces goed is ingericht, oftewel de basis op orde.
Rob Cillessen wees op noodzakelijke keuzes die zo’n grote opgave met zich meebrengt, ook vanwege de beperkte arbeidscapaciteit. Waar gaan we die capaciteit op inzetten: op nieuwe aansluitingen of op het verzwaren van de netten? Als we daar met elkaar over nadenken en afspraken maken, dan zijn er volgens hem best stappen te zetten naar opschaling.
Logistiek laden
Robert van den Hoed, NKL-projectleider Logistiek, besprak aansluitend de stand van zaken voor logistiek laden. Vanaf 2025 gelden steeds strengere emissie-eisen voor de logistieke sector, denk aan de zero-emissiezones in steden. Vanuit het Klimaatakkoord wordt toegewerkt naar 115.000 elektrische bestelwagens in 2030. Voor vrachtwagens is dat 10.000 stuks. Van den Hoed haalde drie recente onderzoeken aan die ingaan op de haalbaarheid van deze cijfers.
- Het Revnext-onderzoek concludeert dat die 115.000 e-bestelwagens haalbaar zijn, mits de aankoopsubsidie in stand blijft. Zo niet, dan halveert het aantal.
- Cijfers van ElaadNL gaan voor het middenscenario uit van een hoger aantal bestelwagens: 266.000.
- Een onderzoek van Panteia komt uit op bijna 15.000 vrachtwagens in plaats van 10.000 op basis van een analyse van ritgegevens van bestel- en vrachtvoertuigen. (Zie ook ElaadNL Outlook trucks.)
Werk aan de winkel
Op dit moment rijden er zo’n 9.000 elektrische bestelwagens rond (december 2021); dat ligt iets achter op schema (12.000 volgens ElaadNL). Voor vrachtwagens ligt het met 205 stuks fors achter op schema (600 volgens ElaadNL). Kortom: er is werk aan de winkel.
Van den Hoed legde uit hoe in de ‘Kennis- en actieagenda Logistiek’ wordt gewerkt om belemmeringen in logistieke laadinfastructuur aan te pakken. Concreet wordt dat gedaan met de ontwikkeling van een Outlook voor bedrijventerreinen (ElaadNL met NAL), een ‘Handreiking Bedrijventerreinen’ (voor gemeenten), een ‘Handreiking depotladen’ (voor logistieke bedrijven) en een ‘Basisset voor DC-laden’.
Niet alles kan tegelijk
Julian Mensies (evofenedex) herkent het beeld dat we achterlopen. Bedrijven hebben nu vaak nog maar een of twee elektrische trucks. Wat de investeringsbeslissing volgens hem lastig maakt, is onduidelijkheid over de omvang van de ZE-zones. En als je nu kijkt naar de netbeheerderskaarten, dan kleuren bepaalde gebieden in Gelderland, Noord-Holland en Friesland al rood. Wat wordt dan je volgende stap?
Rob Cillessen tipte wederom om op tijd het gesprek aan te gaan met de netbeheerder om de laadbehoefte kenbaar te maken. Daarmee kunnen netbeheerders hun langetermijnkeuzes maken voor de investeringen. We moeten daarbij ook realistisch zijn, zo benadrukte hij, niet alles kan tegelijk.
De complete kennisshow kun je hier terugkijken.
