Wanneer kies je voor elektrische deelauto’s en hoe doe je dat?
Steeds meer gemeenten omarmen duurzame mobiliteit, waarbij elektrisch rijden en deelmobiliteit centraal staan. Maar wanneer kies je voor elektrisch deelauto’s en hoe je dat?
Kansen en uitdagingen om elektrisch autodelen te stimuleren
Elektrisch rijden en deelmobiliteit raakt veel andere beleidsterreinen, met name parkeren en duurzaamheid. Door het onderwerp integraal op te pakken, kun je een gunstiger speelveld voor elektrische auto’s creëren. Wat zijn kansen en uitdagingen om in jouw gemeente (elektrisch) autodelen te stimuleren of faciliteren?
Op verschillende beleidsterreinen kunnen zich kansen voordoen om een gunstig speelveld voor elektrische deelauto’s te creëren, denk hierbij aan:
- Vragen en initiatief vanuit bewoners
- Doorvoeren van lagere parkeernormen
- Invoering van betaald parkeren
- Werken aan een dekkend netwerk van laadpalen
- Invoering van milieuzones voor personenauto’s
- Invoering autoluwe zones
- Gebiedsontwikkeling
- Ontwikkeling van mobiliteitshubs
Hoewel het goed is om in de ontwikkeling van beleid vooral naar de kansen voor toekomstperspectief te kijken, is het ook belangrijk om rekening te houden met de uitdagingen op de kortere termijn. Denk hierbij aan:
- Weerstand bewoners
- Tijdelijk grotere parkeer- en laaddruk
- (Ervaren) hinder van laadpaalkleven door de elektrische deelauto’s
- Relatief hoge kosten voor elektrische deelauto’s
- Afstemming realisatie laadpalen en plaatsing elektrische deelauto’s
Wel of geen milieu eisen?
Bijna de helft van alle deelauto’s is al elektrisch en dit aandeel groeit (veel meer dan het normale wagenpark met 7%!). Ook stappen deelautoaanbieders steeds vaker over op elektrisch of werken ze zelfs met enkel elektrische deelauto’s. Maar er zijn er ook initiatieven en aanbieders die alleen brandstofauto’s hebben. Hoe ga je hier in je gemeente mee om? Stel je wel of geen milieu eisen aan je deelauto’s?
Je kunt ervoor kiezen om (voorlopig) brandstof-deelauto’s toe te staan. Ook een brandstof-deelauto heeft voordelen ten opzichte van privéauto’s:
- Deelauto’s leiden tot minder auto’s en minder autogebruik. Hierdoor vermindert de uitstoot van CO2 en overige schadelijke stoffen.
- Er is minder blik op straat en hierdoor meer ruimte voor groen of spelen.
Deelauto's bieden voor veel mensen een financieel aantrekkelijk alternatief ten opzichte van autobezit wanneer er minder dan grofweg 12.000 autokilometers per jaar gemaakt hoeven te worden.
Argumenten om brandstof deelauto’s (voorlopig) toe te staan:
- Het initiatief komt anders niet van de grond. Elektrische deelauto's zijn voor sommige mensen een grote stap vanwege twee nieuwigheden: elektrisch rijden én autodelen.
- Er zijn (te) weinig laadpalen beschikbaar en hier komt op korte termijn geen verandering in.
- Een elektrische deelauto is vaak duurder in gebruik dan een brandstofdeelauto. Hierdoor wordt het deelgebruik voor sommige doelgroepen onhaalbaar en draagt het niet bij aan de doelstellingen voor mobiliteitsarmoede.
- De gemeente wil niet sturen en wil de keuze volledig aan de markt overlaten.
- De gemeente wil een gelijk speelveld creëren: geen eisen stellen aan deelauto’s die (nog) niet gesteld worden aan andere personenauto’s.
Als gemeente kun je de keuze maken om enkel elektrische deelauto’s toe te staan. Omdat:
- Elektrische deelauto’s meer milieuwinst opleveren.
- Inwoners zo kennis kunnen maken met elektrisch rijden, ook als een eigen elektrische auto buiten bereik is.
- De gemeente naar milieuzones of zero-emissiezones toewerkt met regels die ook gaan gelden voor deelauto’s.
- De markt voor deelauto’s al bezig is met elektrificatie (zonder regelgeving). Veel deelauto-initiatieven zijn elektrisch; twee van de grootste marktpartijen zijn bezig met een omslag naar volledig elektrisch. Je kunt marktpartijen duidelijkheid bieden en richting geven door milieu-eisen op te stellen.
- Overigens kun je het begrip ook ruimer formuleren door te spreken over emissievrije deelauto’s. Waterstofauto’s behoren dan bijvoorbeeld ook tot de mogelijkheid.
Hoe pak je het aan?
Kies je ervoor om vanaf een bepaald jaartal alleen nog elektrische deelauto’s toe te staan?
- Communiceer dit dan goed en tijdig richting deelauto-aanbieders. Zeker wanneer er al aanbieders actief zijn in je gemeente.
- Maak een onderscheid tussen nieuw te plaatsen deelauto’s en bestaande deelauto’s. De gestelde eis geldt dan eerder of per direct voor nieuw te plaatsen deelauto’s.
- Beslis of het om de gehele gemeente gaat of bijvoorbeeld alleen het centrumgebied.
- Voor bestaande brandstofdeelauto’s geldt een overgangsperiode. Zorg voor een realistisch tijdspad waarin je ook de nodige flexibiliteit inbouwt als de laadinfrastuctuur niet (tijdig) op orde is. Het is ook mogelijk om bepaalde uitzonderingen toe te staan. Bijvoorbeeld voor specifieke initiatieven of voor bepaalde wijken.