Allereerst is het essentieel om te beseffen dat laadinfrastructuur op bedrijventerreinen van groot belang is voor jouw gemeente. Goede laadinfrastructuur heeft een positief effect op het vestigingsklimaat en de uitbreidingsmogelijkheden van bedrijventerreinen. Je maakt het als gemeente makkelijker voor ondernemers om de overstap te maken naar elektrische voertuigen als je ze met advies of financiële middelen ondersteunt. Ook het realiseren van publieke laadinfrastructuur is een middel om ondernemers te helpen.
Als gemeente kun je verschillende rollen en acties ondernemen om de basis op orde te krijgen. Je kunt private laadinfrastructuur stimuleren, maar ook de aanleg van laadinfrastructuur voor een geheel terrein collectief aanjagen. Het is daarom cruciaal om een bedrijventerreinenaanpak op te stellen.
Ook ben je als gemeente een belangrijke verbinder naar provincie en netbeheerder. Door de opgave voor bedrijventerreinen scherp in beeld te hebben, kunnen de juiste keuzes worden gemaakt voor uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet.
Kijk daarbij allereerst naar jouw NAL-regio en de bedrijventerreinenaanpak die zij hebben opgesteld. In 2023 heeft de NAL Vliegende Brigade als aanvulling daarop een generieke aanpak bedrijventerreinen opgesteld voor de realisatie van logistieke laadinfrastructuur. Dit document kan als blauwdruk dienen voor een lokale aanpak richting bedrijventerreinen.
In de introductie verwijzen we al naar het belang van een bedrijventerreinenaanpak. Dit geldt zowel op regionaal als lokaal niveau. De generieke aanpak bedrijventerreinen van de Vliegende Brigade geeft een stappenplan om tot een dergelijke aanpak te komen. Wat in de meeste aanpakken terugkeert, zijn een aantal basisstappen: inventarisatie, onderzoek, advies, realisatie. Hierbij worden de eerste drie stappen aangeboden door de meeste overheden.
Tip:
Alle NAL-regio’s werken aan een bedrijventerreinenaanpak. Zij zijn ook aangesloten bij landelijk overleg om ervaringen en best practices uit te wisselen. Begin dus bij je NAL-regio, als basis van je bedrijventerreinenaanpak.
Het realiseren van private laadinfrastructuur is de verantwoordelijkheid van ondernemers zelf. Als gemeente kun je ondernemers van advies of begeleiding voorzien om de juiste keuzes te maken. Deze ondersteuning kun je op individuele ondernemers richten of je kunt inzetten op collectieve benadering, waarbij ondernemers hun behoefte en krachten bundelen. De gedachte is dat hieruit oplossingen kunnen komen die efficiënt omgaan met schaarse fysieke ruimte en netcapaciteit.
Ondernemers met laadinfra op eigen terrein kunnen die delen met gastgebruikers, zoals andere ondernemers op het bedrijventerrein, bezoekers, of hun logistieke dienstverleners. Dit is efficiënt voor bestaande laadinfra én goed voor de ruimte en capaciteit van het elektriciteitsnet. Een belangrijk argument voor bedrijven om private laadvoorzieningen semipubliek te maken is om (hoge) investeringen in laadinfra sneller terug te verdienen.
Bij het semipubliek maken van private laadinfra zijn verschillende gradaties mogelijk:
- Gebruik door een selecte groep gastgebruikers, zoals leveranciers.
- Gebruik door een grotere groep gastgebruikers, zoals leveranciers en bezoekers.
- Gebruik door alle elektrische rijders, bijvoorbeeld met bepaalde venstertijden (overdag of juist ’s nachts, afhankelijk van de laadbehoefte van het bedrijf zelf).
Tip:
Ga actief op zoek naar logische matches.
Semipublieke openstelling met beperkte toegang kan op twee manieren worden geregeld:
- Hardware: bijvoorbeeld door het plaatsen van een slagboom.
- Software: in de backoffice van de laadinfra toegang geven aan specifieke gebruikers.
Goed om te weten: Een logistiek bedrijf met een intensieve operatie kan waarschijnlijk moeilijker laadinfra delen dan een bedrijf met een flink laadplein voor bestelbussen die vooral ’s nachts laden. Het openstellen van laadinfra voor derden is nieuw voor de sector. Standaarden voor het afrekenen van gebruikte kWh of voorrang bij het laden zijn nog niet ontwikkeld.
Je kunt bedrijven stimuleren door gesprekken te voeren over de kansen, mogelijkheden en knelpunten. Ook kun je bedrijven ondersteunen met juridische expertise om knelpunten te overwinnen. Een uitgebreide analyse van de aandachtspunten bij Laden bij de buren vind je hier.
Jouw NAL-regio kan helpen met de nodige informatie en expertise.
In veel gemeenten is de uitrol van reguliere laadpalen in de openbare ruimte ook mogelijk op bedrijventerreinen. Dit kan een oplossing zijn voor het laden van bestelbussen. Denk hierbij na over de volgende zaken:
- Voor wie is dit een oplossing: voor bezoekers/klanten of mag het ook als overloop dienen voor ondernemers die het niet lukt om op eigen terrein te laden?
- Welke impact heeft het op de parkeerdruk/verkeersoverlast op een bedrijventerrein?
- Wil je laadvakken met een afwijkende afmeting realiseren om veiligheid te garanderen?
- Wil je een locatieplan opstellen voor je bedrijventerreinen? En op welke manier kunnen ondernemers eventueel een laadpaal aanvragen?
Zie ook de aandachtspunten bij Laden van bestelvoertuigen in de bebouwde kom.
Ook de realisatie van kortparkeerladers of snelladers (zoals je die wellicht in bestaande contracten hebt geregeld) kun je met dezelfde checks uitbreiden naar de bedrijventerreinen in jouw gemeente.
De NAL Vliegende brigade verzamelt de belangrijkste lessen op basis van bijeenkomsten met de projectleiders hiervan van de NAL-regio’s.
- Zowel een individuele als een collectieve aanpak blijkt aan een behoefte te voldoen. De regionale aanpakken leggen de nadruk op collectieve oplossingen. Op lokaal niveau blijkt een individuele aanpak bij koplopers (en/of op aanvraag) ook goed te werken.
- Bij een collectieve aanpak is het goed om de verduurzamingsopgave integraal te benaderen, zodat laadinfrastructuur voor logistiek kan landen binnen het bredere thema van de verduurzaming van bedrijventerreinen. Daarnaast is het cruciaal om de netbeheerder zo vroeg mogelijk te betrekken, onder meer voor het verzamelen van de juiste data.
- Ook is organisatiegraad op bedrijventerreinen een belangrijke succesfactor voor het slagen van een collectieve aanpak. Het kan echter zo zijn dat bedrijventerreinen die niet goed georganiseerd zijn wel urgent zijn, maar dat vraagt dan een andere aanpak. Naast organisatiegraad zijn dit andere redenen om een bedrijventerrein te selecteren: de energievraag, de mate van netcongestie, aanwezige voorlopers en mogelijkheden voor collectieve oplossingen.
De belangrijkste lessen zijn in onderstaand figuur op een rij gezet.
Bron: opgesteld door NAL Vliegende Brigade
Voor meer informatie over tips bij bedrijventerreinenaanpakken, zie de Factsheet lessen en tips uit de bedrijventerreinaanpak.
Het belangrijkste advies hier is om contact te nemen met jouw betreffende NAL-regio. De zes NAL-regio's hebben allen een bedrijventerreinenaanpak rondom laadinfrastructuur of zijn deze aan het opstellen. Het is goed om daarbij aan te sluiten. Dit neemt niet weg dat een meer lokale benadering soms wenselijk kan zijn, bijvoorbeeld vanwege een ZE-zone in jouw gemeente. Zoals hierboven al vermeld heeft de NAL Vliegende Brigade een generieke aanpak bedrijventerreinen opgesteld. Deze aanpak bevat onderdelen die kunnen landen in een lokale aanpak bedrijventerreinen.
Ook is het belangrijk om contact op te nemen met de provincie, omdat zij vaak een brede aanpak verduurzaming bedrijventerreinen hebben waar logistiek lang nog niet altijd in geborgd is.
