Dat zegt VER-voorzitter Leonie van den Beuken. Een gesprek over de obstakels voor EV-rijders en oplossingen daarvoor. ‘Als we EV-rijden nog toegankelijker willen maken, moeten we ons ook op de grote groep rijders blijven richten. De VER doet dat ook, bijvoorbeeld door veel laagdrempelige events en onze inzet voor betaalbare mobiliteit. Dit is aflevering 7 in de jubileumserie 10 jaar NKL, waarin Roland Ferwerda in gesprek gaat met samenwerkingspartners.
Leonie van den Beuken
Voorzitter (sinds april 2022) van de Vereniging Elektrische Rijders en (sinds april 2024) Strateeg Amsterdam Economic Board.
- Programmadirecteur Amsterdam Smart City, november 2018 – april 2024.
- Studeerde toegepaste wiskunde (Universiteit Twente) en geschiedenis (Utrecht).
Leonie van den Beuken
Voorzitter (sinds april 2022) van de Vereniging Elektrische Rijders en (sinds april 2024) Strateeg Amsterdam Economic Board.
- Programmadirecteur Amsterdam Smart City, november 2018 – april 2024.
- Studeerde toegepaste wiskunde (Universiteit Twente) en geschiedenis (Utrecht).
Vrij activistisch
In elektrisch vervoer komt voor Leonie alles samen wat haar boeit. Techniek, mens, én een steentje bijdragen aan een duurzamere wereld. Dat bewustzijn zat er al van jongs af aan in. ‘Vrij activistisch’, zo omschrijft ze zichzelf. Zo stopte ze op haar tiende met het eten van vlees en deed ze vrijwilligerswerk voor onder andere Amnesty.
Van duurzame koploper word je, onterecht, een probleemveroorzaker.
Logisch dus dat ze als ‘duurzame koploper’ al in 2014 elektrisch ging rijden. De kapotte Volvo van het gezin met drie werd vervangen door een Tesla. ‘Gekocht van een plaatje op internet en je had welgeteld één laadpaal in Nederland. Ik weet nog steeds niet goed wat ons heeft bezield, het was voor ons in ieder geval een zeer risicovolle aanschaf. Maar het beviel direct zo goed. En ik voel me bevoorrecht dat we onze kinderen kunnen leren dat je met eigen keuzes het verschil kunt maken.’ Jammer vindt ze wel de duurzaamheid van elektrische auto’s nog steeds wordt betwist. En zelfs wordt benoemd als aanjager van netcongestie. ‘Van duurzame koploper word je, onterecht, een probleemveroorzaker.’
Nieuw marktmodel
De VER maakt zich sterk voor betaalbaar, transparant en begrijpelijk laden voor EV-rijders. Gevraagd naar de obstakels hiervoor noemt Leonie er drie. Eentje die nu veel in het nieuws is: prijstransparantie. ‘Wat kost het überhaupt om te laden? Dat is in veel gevallen nog niet helder.’ ‘In onze prijstransparantie benchmark merken we dat bedrijven zelf nog heel veel kunnen verbeteren’ vult Roland aan. ‘Maar een andere oorzaak is ook het huidige marktmodel. We zijn van 5 naar 40 CPO’s gegaan in de laatste 10 jaar, en van 10 naar 200 MSP’s (zie laadpastop10.nl). Dat kun je niet meer in een Excel bijhouden.’
Een nieuw marktmodel kan de prijstransparantie verbeteren, stellen Leonie en Roland vast. ‘Dit vraagt om een andere mindset’, zegt Leonie. ‘Meer collectiviteit. Geen belangenstrijd, maar samenwerking aan een gezamenlijk doel. Kijken hoe je elkaar kunt helpen.’
Roland wijst ook op het contractmanagement door gemeenten. Gemeenten kunnen striktere eisen opnemen en meer standaardiseren; bijvoorbeeld dat het tarief dat CPO’s en MSP’s mogen doorrekenen, hetzelfde moet zijn als het ad hoc-bedrag.
Onzekerheid over de kosten houdt toekomstige EV-rijders tegen.
Duidelijkheid over regelgeving
Het tweede obstakel is de onzekerheid over de stimuleringsregelingen. Leonie: ‘Hoe gaat het verder met de motorrijtuigenbelasting? Komt er compensatie voor het gewicht van de accu, of wordt duurzaam rijden duurder dan benzine auto’s? Deze onzekerheid over de kosten houdt toekomstige EV-rijders tegen en zorgt zelfs dat bestaande rijders gaan twijfelen. Hier moet meer duidelijkheid over komen, bij voorkeur wél compensatie, uiteraard. Alleen zo kunnen we voorkomen dat duurzaam rijden weer alleen voor de happy few wordt en klimaatdoelen verder uit beeld raken.
Als derde obstakel noemt Leonie de netcongestie. Smart charging kan hier een antwoord op zijn, zegt Leonie. ‘Met als bijkomend voordeel dat je als EV-rijder de boeman niet meer krijgt toegespeeld dat je het net laat vastlopen.’ En elektrische auto’s kunnen met hun bufferfunctie de oplossing zijn voor het overvolle elektriciteitsnet, zoals Maarten Steinbuch (TU Eindhoven) ook in deze BNR-podcast uitlegt. Belangrijk is dan wel dat er zo min mogelijk ‘geknepen’ wordt tijdens piekuren of met boetes wordt gewerkt, maar dat er juist naar stimulering wordt gekeken, zoals een beloning voor laden tijdens daluren, door een lagere prijs of hogere capaciteit aan te bieden.
Ondernemers met busjes
Hoe gaat de VER om met nieuwe doelgroepen, zoals logistiek of leaserijders? ‘We maken die keuze nog niet, maar zien wel dat het moment is gekomen. Als je EV-rijden toegankelijk wil maken, dan moet je de grote groep meenemen. Leaserijders zitten als particulier rijder van oudsher in onze doelgroep, maar we ondersteunen ook de fleetowners. Daarnaast kijken we bijvoorbeeld naar de ondernemers met busjes. Wel of niet meenemen in ons werk? We zijn er primair voor de particulieren, maar bij deze groep zijn nu heel veel zorgen.’ ‘Ze laden en gedragen zich ook vaak hetzelfde als particulieren, staan ook in de straat’, vult Roland aan.
Voor de VER ziet Leonie, naast alle lobby en beleidsmatige inbreng, richting de rijders vooral een rol in het wegnemen van drempelvrees. ‘Dat werkt het beste peer-to-peer, dus als autorijders onder elkaar. Daarom staan er VER-ambassadeurs op allerlei braderieën met koffie, flyers en hun eigen auto.’ Ook doet de VER regelmatig onderzoek onder de leden naar hun gebruikerservaringen en wensen. Het ambassadeursnetwerk van de VER helpt bijvoorbeeld ook bij het testen van de laadpalen voor de servicebenchmark van NKL.
NKL kan als kennisplatform het gat tussen probleem en oplossing dichten.
De rol van NKL, hoe kijkt Leonie daar tegenaan? ‘Als kennisplatform het probleem vóór zijn; het gat tussen probleem en oplossing dichten. Die pro-activiteit zie ik als de kracht van NKL. En op neutraal niveau kennis genereren en uitdragen. Er gaan nog steeds veel meningen rond die niet corresponderen met werkelijke feiten. ’
Circulaire infra is een goed voorbeeld van zo’n agenderend thema voor de toekomst. ‘Voor de VER is dit thema op dit moment geen prioriteit, maar voor de EV -rijder is het belangrijk dat zo veel mogelijk aspecten van elektrisch rijden duurzaam worden, Circulaire laadinfra zorgt daarvoor.’ NKL ziet die ontwikkeling ook en voerde in 2023 met Cenex Nederland een verkenning naar een circulair ecosysteem.
Met deelauto’s krijgen mensen betaalbare mobiliteit.
Over tien jaar…?
‘Ik hoop dat nog veel meer mensen dan nu elektrisch kunnen gaan rijden’, blikt Leonie vooruit. ‘En dat we dat vooral doen door auto’s te delen. Het delen van auto’s heeft diverse voordelen. Het maakt voor veel mensen mobiliteit betaalbaar en kan een goede aanvulling zijn op openbaar vervoer; het zorgt voor minder blik op en naast de weg. Natuurlijk slimmere laadinfra die betaalbaar is voor de gebruiker én bijdraagt aan het net. Ook voor de komende tien jaar: nóg schonere technologie voor de batterij en de laadpalen.’
